گچ گيپتون چيست؟ در كجا استفاده مي شود

گچ كاري در معماري ايراني كاربرد بسيار زيادي دارد. گچ گيپتون نيز يكي از انواع گچ‌هاست و در بسياري از ساخت و سازها، براي سفيد كردن ديوارها از آن استفاده مي‌كنند. با توجه به تنوع گسترده، گچ‌كارها براي هر نوع كاري يك جنس خاص را انتخاب مي‌كنند. انتخاب گچ مناسب، با توجه به زمانِ گيرايي آن صورت مي‌گيرد و اين نوع گچ هم، زمان گيرايي‌اش بين ۵ تا ۶۰ دقيقه است. بنابراين، گچكار يا معمار فرصت مناسبي براي صاف كردن سطح آن و حتي ايجاد طرح مورد نظرش در اختيار دارد.

اما مهم‌ترين ويژگي گچ گيپتون چيست؟ شايد اگر بخواهيم پاسخ اين سوال را بصورت كاملا خلاصه بدهيم، اين است كه مي‌توان آن را بر روي سطوح مختلفي استفاده كرد. استفاده از آن بر روي سطوحي كه بقيه گچ‌ها روي‌شان قرار نمي‌گيرند، مهم‌ترين خاصيت گيپتون مي‌باشد. از شما دعوت مي‌كنيم براي آشنايي بهتر با گچ گيپتون و دانستن اينكه در كجا بايد از آن استفاده كرد، ادامه مطلب را مطالعه بفرماييد.

تركيبات گچ گيپتون چيست؟

هر گچي را در كوره‌هاي خاصي به ميزان مناسبي مي‌پزند تا چسبندگي ويژه خود را پيدا كند. گچ گيپتون هم از پخته شدن خاك گچ و سنگ گچ در دو نوع كوره، لوبرن و هايبرن، ساخته مي‌شود. بعد از آسياب شدن، مواد مختلفي مانند سريش هم به آن تركيب اضافه شده و در نهايت گچي توليد مي‌شود كه مي‌توان آن را بر روي سطوح سفت و سخت به‌ كار برد.

موارد استفاده از گچ گيپتون چيست؟

بسياري از افراد با توجه به سفتي و مقاومت سيمان، ترجيح مي‌دهند كه سقف‌ يا ديوارها را با سيمان بسازند. اما سيمان نماي زيبايي ندارد و به همين خاطر، نياز به سطحي دارند كه روي سطح سيماني كشيده شود و با رنگ سفيد خود زيبايي داخل خانه را تامين كند.
به جز سيمان، سطوح بتني و سطوحي كه از فوم ساخته شده‌اند هم جزء سطوحي هستند كه نمي‌توان هر نوع گچي را روي آن‌ها كشيد. در اين مواقع، گچ گيپتون خاصيت مهم خود را نشان مي‌دهد. مي‌توان اين گچ را بر روي سطوح ذكر شده كشيد و رنگ تيره سيمان را پشت سفيدي آن پنهان كرد و نيز با توجه به زمان بالايي كه براي سفت شدن نياز دارد، در آن مدت مي‌توان طرح‌هاي مختلفي را بصورت گچ‌بري ايجاد كرد.
سطوح سيماني رطوبتي در حدود ۲ درصد را جذب مي‌كنند و تنها گچي كه با چنين ميزان كمي از رطوبت هم چسبندگي پيدا مي‌كند، همين گچ گيپتون مي‌باشد. در حالي‌كه بقيه آن‌ها به رطوبتي بالاي ۳ درصد نياز دارند.

گچ بتوگيپس يا فوم گيپس نام هاي ديگر گچ گيپتون

نام‌هاي ديگر گچ گيپتون، گچ بتوگيپس يا فوم گيپس هستند. اين گچ چيزي حدود ۱۰ دقيقه زمان نياز دارد تا سفت شود. با گذشت اين زمان، نه تنها براي استفاده روي سطوح سيماني و بتني، بلكه براي گچ‌كاري دولايه هم مناسب مي‌باشد. پس بالا بودن زمان گيرايي‌اش، امكان اين را به شما مي‌دهد تا روي لايه قبلي كشيده شود. ديگر انواع گچ‌ها اين ويژگي را ندارند.

موارد كاربرد گچ گيپتون چيست؟

چند سطح را مانند سيمان، بتن، فوم و گچ‌كاري دولايه نام برديم كه اين نوع گچ براي آن سطوح مناسب است. اما سطوح ديگري هم هستند كه براي گچ‌كاري روي آن‌ها بهتر است از اين گچ استفاده نمود.
براي مثال، ديوارهاي آجري يا ديوارهايي كه با بلوك‌هاي متخلخل ساخته شده‌اند جزء آن دسته هستند. براي گچ‌بري سقف يا ديوار، اگر بخواهيد از طرح‌هاي سخت و پيچيده استفاده كنيد، به كار بردن گچ گيپتون توصيه مي‌شود. اين نوع طراحي‌ها به‌رغم زيبايي و جذابيتي كه دارند اما نمي‌توان از ديگر گچ‌ها براي ساخت آن‌ها استفاده نمود.

روش استفاده از گچ گيپتون چگونه است؟

ساخت گيپتون مقداري با ساخت ديگر گچ‌ها متفاوت است. بعد از پر كردن ظرف آب، بايد آن را داخل ظرف ريخته و تا 3 دقيقه كاري نكنيد. اجازه بدهيد در اين مدت، گچ خودش در آب پخش شود.
بعد از آن، بايد آب و گچ را خوب به هم بزنيد. اما برعكس گچ‌هايي كه براي ساخته شدن نياز به مخلوط شدن سريع دارند، اين نوع را بايد با سرعت آرام به هم زد. اگر حجم گچ شما زياد است، از يك ميكسر كمك بگيريد. اين‌گونه سرعت ميكسر را روي سرعت پايين تنظيم كرده و و پس از چند دقيقه، متوجه مي‌شويد كه ملات آماده كار است.
براي گچ‌كاري كردن با گچ گيپتون، ضخامت لايه بايد در حدود ۱ سانتي‌متر باشد. همين ضخامت نسبتا كم هم، اجازه مي‌دهد تا بتوان طرح‌هاي زيبايي ايجاد كرد. ضخامت لايه‌هاي بتوگيپس يا فوم گيپس يا همان گيپتون، نبايد به بيش از ۳-۴ سانتي‌متر برسد. اما اگر نياز داريد تا ضخامت آن را به بيش از مقدار ياد شده برسانيد، نياز به زيرسازي مناسب داريد. اگر مرحله زيرسازي به درستي انجام شود، ضخامت مي‌تواند به حدودا ۴۰ تا ۴۴ سانتي‌متر هم برسد.
توجه كنيد كه تاريخ انقضاي آن ۶ ماه است ولي اگر پاكت گچ باز شود، حدودا ۷ روز فرصت داريد تا از آن استفاده كنيد.
اگر قصد داريد از دولايه گچ پشت سر هم استفاده نماييد، به اين نكته دقت كنيد كه گرفتن گچ، دو مرحله دارد. به آن دو مرحله، گيرايش اوليه و گيرايش ثانويه گفته مي‌شود. گيرايش گيپتون نيز، در مرحله اول حدودا ۵ تا ۸ دقيقه و مرحله دوم حدودا ۲۰ دقيقه مي‌باشد. بنابراين، لازم است صبر كنيد تا گيرايش ثانويه نيز صورت گيرد و بعد براي كشيدن لايه دوم اقدام كنيد. البته كه هرچه زمان بگذرد، شرايط براي كشيدن لايه دوم مناسب‌تر است. اما مراقب باشيد در زماني كمتر از ميزان ذكر شده اقدام به كشيدن لايه دوم نكنيد.
نكته ديگري كه حين كار بايد به آن توجه كنيد اين است كه، سعي كنيد بين ساخته شدن تا كشيدن آن روي سطح، زماني بيش از ۱۰ دقيقه طي نشود. گچي كه اصطلاحا به آن كشته مي‌گويند و زمان بين ساخته شدن ملات تا استفاده كردن از آن مي‌تواند بالاتر از اين‌ها باشد. اما گيپتون را نبايد زمان زيادي به حال خود گذاشت، چون با گذشت ۱۰ دقيقه به شدت سفت خواهد شد.

مزاياي استفاده از گچ گيپتون

استفاده از اين گچ براي گچ‌كاري، چند مزيت به همراه دارد. اول اينكه اين لايه به عنوان يك عايق صوتي خوب عمل مي‌كند چرا كه مقدار زيادي از صدا را به خود جذب مي‌كند. دوم اينكه، به عنوان يك عايق حرارتي عمل مي‌كند و به خصوص در مناطق سردسير، استفاده از آن براي صرفه‌جويي در ميزان استفاده از وسايل گرمايشي خوب است.
مزيت سوم، چسبندگي و استحكام بسيار بالاي آن نسبت به ديگر انواع گچ مي‌باشد. همچنين، مي‌توان ضخامت آن را بر روي سقف يا حتي ديوارها نيز افزايش داد و در اين صورت، لايه قابل اطميناني بر روي ديوار يا سقف ايجاد مي‌شود.

يكي از انواع گچ‌هايي كه در ساخت و ساز به كار برده مي‌شوند، گچ گيپتون است. اين گچ خصوصيات و ويژگي‌هاي خاص خود را دارد و به همين خاطر هم، به كار بردن آن نياز به مهارت و معلومات ويژه‌اي دارد. در اين مقاله، تلاش كرديم نحوه ساخت و كاربردهاي آن را توضيح دهيم. سطوح سختي كه نمي‌توان گچ‌هاي معمولي را روي آن‌ها كشيد، براي گچ گيپتون سطح ايده‌آلي به شمار مي‌آيند.